Dr. Öğr. Üyesi Merve ÖZDEMİR
ORCID: 0000-0001-9169-3807
Yozgat Bozok Üniversitesi, İletişim Fakültesi
marv-ozdemir@hotmail.com
ISBN: 978-605-71074-1-1  
Yayın Tarihi: 07.01.2023
Doi: 10.5281/zenodo.7512999

Siyasal sinizm, siyasetin ve siyasetçilerin olumludan çok olumsuz olarak algılandığı bir durumu ifade etmektedir (Agger vd., 1991, s. 477). 1950’lerde ve 1960’ların başlarında, halk hükümete yüksek oranda güven duyarken, 80’lerden sonra hükümete olan güvenin geçmişe oranla azaldığı görülmektedir. Hükümete olan düşük güvene paralel olarak, son yirmi – otuz yıl, genellikle “hoşnutsuzluk sarmalı” olarak adlandırılan bir dönem başlatmış ve insanların siyasal katılım oranının düştüğü ortaya konulmuştur. Bu doğrultuda siyasal sinizim halkın siyasete, siyasetçilere ve devlet kurumlarına karşı duyduğu güvensizlik duygusunu açığa çıkarmaktadır (Fu vd., 2011, s. 46).

Uluslararası alanda yapılan çalışmalara bakıldığında siyasal sinizmin dünya çapında yaygınlaştığını söylemek mümkündür. Cappella ve Jamieson’a göre bu durumun yaygınlaşmasının sebepleri arasında siyasetçilerin vaatleri ile yaptıkları arasındaki uyuşmazlık, sosyal sorunların çözümlenmesindeki başarısızlıklar, medyanın siyasi haber içeriklerindeki negatif seçimleri ve büyük partilerin gerçek bir alternatif üretmekte çözümsüz kalmaları yer almaktadır (Akt. Değirmenci ve Kaya, 2015, s.110-111). Bu anlamda seçmenler ne kadar sinik hale gelirse, siyasi faaliyetlere katılım oranları da bir o kadar azalmaktadır (Fu vd., 2011, s. 46).

Siyasal sinizmi ortaya çıkaran nedenler birbirine paraleldir. Literatüre bakıldığında siyasal sinizmin başlıca sebepleri arasında (Akt. Değirmenci, 2013, s. 58-59):

  • Ekonomi ve/veya siyasal skandallar sebebiyle olumsuz algının oluşması
  • İnsanların hükümetlere olan güveninin azalması ve/veya partilerin demokratik özelliğinin kaybedildiğinin düşünülmesi
  • Siyasal partilerin ve liderlerin karşıt gruptaki adayların yolsuzluk, skandal gibi olumsuz yönlerine odaklanması ve seçim sonunda hedeflenen kişi iktidara gelse bile soru işaretlerinin devam etmesi
  • Medyada siyasilerin motivasyonlarının yanında onların kazanmasına veya kaybetmesine yönelik bir haber tarzı yaratılması.
  • Siyasal seçim dönemlerinde yapılan negatif propaganda sürecinde siyasi liderler “kurtarıcı pelerinini” giyerek şehir şehir dolaşırken daha sonra kendi içerisinde bulunacakları denizi kirletmektedir. Bu durum özellikle seçim öncesi dönemlerde verilen sözlerin pratikte karşılık bulmadığı zamanlarda ortaya çıkmaktadır.

Bazı görüşlere göre siyasal sinizmin bu denli artması sivil ve demokratik değerleri ve tutumları aşındırmakta, vatandaşların siyasi alana katılımını azaltarak umutsuzluk yaratmakta, kamu işlerine yönelik ilgisizliği arttırarak bir toplumun gelişimini tehlikeye sokmaktadır (Espinosa vd., 2022, s. 3).  Bu anlamda güvensizlik ortamının var olması siyasi kararların desteklenmemesine yol açarak yönetimin meşruiyetini zedelemeye başlamaktadır (Weiyu, 2011, s. 5).

Amerika’da yapılan bir araştırmaya göre her yeni nesil siyasete karşı daha da ilgisiz bir tavır takınmakta ve siyasal sinizm olarak nitelendirilen bu durum sıklıkla medya ile ilişkilendirilmektedir. Medya bir yandan siyasi bilgileri kolay ve anlaşılır bir hale getirerek halka sunmakta diğer yandan da benimsediği dil ve çerçeveler ile olumsuz çağırışımlar yaparak insanlarda siyasete dair olumsuz bir algı yaratmaktadır (Manoliu, 2017, s. 1). Özellikle seçim dönemlerinde “at yarışı” haberlerine benzer bir haber içeriğinin oluşturulması ve siyasi liderlere yönelik olumsuz mesaj aktarımının yapılması (Schuck, 2017, s. 2) seçmenlerde negatif bir tutum oluşmasına sebep olmaktadır.

Medya, kamuoyunu etkileme gücünü elinde bulunduran bir araçtır. Siyasetin sıfır toplamlı bir oyun olarak aktarıldığı, çatışmanın merkezi gibi gösterildiği çerçeveler medyanın toplumda siyasal sinizmi arttırmasına sebep olmaktadır. Medyanın siyaseti bir oyun olarak çerçevelendirmesi ve arka planla ilgili bilgisi olmadan sansasyonel hikayeler yaratması, siyasete olan güveni ciddi derecede etkilemektedir (Lestak, 2013, s. 2).

Sonuç olarak siyasal sinizm, siyasete, siyaseti oluşturan kurumlara ve aktörelere karşı yaygın bir güvensizlik durumunu ifade etmektedir (Espinosa, 2022, s. 3). Siyasal sinizm özellikle son yıllarda gerek Avrupa’da gerek dünyanın birçok ülkesinde artarak devam eden bir durumdur. Özellikle halkın geleceğe dair yüksek bir kaygı ve umutsuzluk taşıması, belirsizliğin gün be gün artması ve tüm bunların pratik alanda çözülememesi siyasete olan güveni daha da azaltmaktadır. Bunun yanında medyanın siyasi haberleri ele alma biçimi de halkın siyasete olan güveninin azalmasında etken faktörlerden biridir.

Anahtar Kelimeler: Siyasal Sinizm, Güvensizlik, Hoşnutsuzluk, Medya.

Kaynakça

Agger, R. E., Goldstein, M., & Pearl, S. (1991). Political cynicism: Measurement and meaning. Southern Political Science Association, 477-506.

Değirmenci, N. (2013). Siyasal sinizm. H. Demirci, İ. Parlak, & N. Değirmenci içinde, Siyaset Bilimi Araştırmaları Teori ve Türkiye Uygulamaları (s. 53-78). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Değirmenci, N., & Kaya, B. (2015). 2014 Başkanlık seçim sürecinde gençlerde siyasal güven ve sinizm: Genç Diyojenlerden Genç Vatandaşa. Toplum ve Demokrasi, 109-125.

Espinosa, A., Pacheco, M., Janos, E., Acosta, Y., Galeano, E., Berenguer, J., . . . Ruíz, A. (2022). Ideology and political cynicism: Effects of authoritarianism and social dominance on perceptions about the political system in 11 Ibero-American countries. Revista Interamericana de Psicología/Interamerican Journal of Psycholog, 1-26.

Fu, H., Mou, Y., Miller, M., & Jalette, G. (2011). Reconsidering political cynicism and political involvement: A Test of Antecedents. American Communication Journal, 44-61.

Lestak, R. (2013). Media coverage of earmarks and the spiral of cynicism. CSUCI Journal of Undergraduate Research, 1-8.

Manoliu, A. (2017). Playing the house of cards game: How political TV series increase cynicism.

Schuck, A. R. (2017). Media malaise and political cynicism. Amsterdam School of Communication Research, 1-22.

Weiyu, Z. (2011). Political cynicism and political communications in an authoritarian democracy. The Influence of Political Cynicism and Political Efficacy on Media Use: Further Findings from the IPS Survey (s. 1-21). Institute of Policy Studies.